İNSAN KAYNAKLARI

TOPLAM KALİTE YÖNETİMİNDE İNSAN KAYNAKLARI PLANLAMASI
1. GİRİŞ
Günümüz dünyasına damgasını vuran temel kavramlardan biri Değişim'dir. Böylece, değişim hızı ve değişimin yarattığı belirsizliklerle baş edebilmek, tüm örgütlerin ana sorunu olmuştur. Bunun doğal bir uzantısı olarak, sürekli değişimle başa çıkabilmek için örgütler bir takım beceriler geliştirmek zorunda kalmışlardır. Bu yeni ortamda başarılı olan örgütler incelendiğinde Toplam Kalite Yönetiminin (TKY) ön plana çıktığı ve böylece TKY'nin modern çağın yönetim sistemi olduğu söylenebilir.
Nitekim, Japon'ların TKY'ni başarı ile uygulamalarının temelinde, insanfaktörünü geliştiren ve ön planda tutan sistemleri yaratmaları yatmaktadır. Juran, birörgütün performansını; sistem ve insan olmak üzere iki faktörün belirlediğini ifadeetmekte ve bu faktörlerin sonuç üzerindeki etkilerini genelde, %85 ve %15 olarakbelirtmektedir. Böylece uzun vadede insan kaynakları sistemini planlama ve uygulamaya koyma görevi yönetime ait önemli bir konu olmaktadır.
Mademki, TKY'nin temelinde yatan ana faktör İNSAN unsurudur, o halde diğer kaynakların planlamasının yanı sıra insan kaynaklan planlaması da dikkatli bir biçimde ele alınmalıdır. İnsan kaynaklarının yönetimi, işletmelerde hedeflenen zaman dilimi içinde, iş gereksinimlerini ve bu gereksinimleri karşılamak üzere gerekli olan işgücünün nitelik ve niceliğini öngörümlemek için planların yapılmasıdır.
2. İNSAN KAYNAKLARI PLANLAMASININ TANIMI
İşletmelerin başarıya ulaşmasında rol oynayan beş temel faktörden söz edilebilir.
2.1. KAYNAKLAR
* Zaman
* Para
* Materyal, araç ve gereç
* İnsan kaynakları
2.2. ÇALIŞMA İLİŞKİLERİ
* Grup çalışmalarına katılma
* Başkalarına yeni bilgi ve beceriler öğretme
* Tüketicilerin isteklerinin en iyi biçimde karşılanmasına hizmet etme
* Liderlik üstlenme
* Anlaşmazlıkları görüşmeler yolu ile çözümleme eğiliminde olma
* Farklı cinsiyet ve özelliklere sahip olan kişilerle uyumlu çalışabilme
2.3. ENFORMASYON (BİLGİ)
* Enformasyon elde etme ve değerlendirme
* Enformasyonu organize etme
* Enformasyonu yorumlayabilme
* Enformasyonu bilgisayara dökebilme
2.4. SİSTEMLER
* Sistemleri anlayabilme
* Performansı izleme ve düzeltebilme
* Sistemleri geliştirebilme ve dizayn edebilme
2.5. TEKNOLOJİ
* Teknolojiyi seçebilme
* Teknolojiyi yaptığı işe uygulayabilme
* Teknoloji ile ilgili sorunları izleyebilme ve çözebilme.
Görüldüğü gibi, işletmeleri başarıya götüren yolda diğer dört temel faktörün yanı sıra, kaynaklar olarak ele alınan zaman, para, materyal, araç ve gerecin yanı sıra insan kaynakları ve bunların verimli kullanımı son derece önemli olmaktadır.
İnsan kaynaklan planlamasına ilişkin çeşitli tanımlar bulunmaktadır. Bu tanımlardan bir kaçına aşağıda yer verilmektedir.
İnsan kaynakları planlamasa, örgüt ve birey açısından uzun vadede maksimum fayda ile sonuçlanacak şeyleri yapmak üzere doğru sayıda ve doğru nitelikte insanı doğru zamanda doğru yerlerde istihdam etmek olarak tanımlanmaktadır.
İnsan kaynakları planlaması; işletmenin gelecekte gereksinim duyacağı insan gücünü şimdiden belirlemek ve bu gereksinimi karşılamak için gerekli önlemleri önceden almak veya düzenlemelerde bulunmaktır.
Eric Vetter (1972;9-6), insan kaynakları planlamasını, bir işletmenin ekonomik olarak en zararlı oldukları faaliyetleri yapmada doğru sayıda ve nitelikte insanı, doğru yerde ve doğru zamanda sağladığı bir süreç olarak tanımlamaktadır. Temel olarak bu. gelecekte ki insan gücü gereksinimlerini saptamak ve bunu karşılayacak eylem planlarını geliştirmektir
Geniş tanımlamaya göre insan kasnakları planlaması, bir örgütün değişen koşullar altında gereksinim duyduğu insan kaynaklarını analiz etmek ve bu gereksinmeleri tatmin etmek için gerekli olan faaliyetleri geliştirmektir.
Yukarıda verilen tanımlar incelendiğinde, insan kaynaklan planlaması genel olarak, gelecekteki insan gücü gereksinimlerini saptamak ve bunu karşılayacak eylem planlarım geliştirecek bir adım olarak algılanabilir.
3. TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ AÇISINDAN İNSAN KAYNAKLARI PLANLAMASININ ÖNEMİ
İnsan kaynakları planlamasının temel amacı, gelecekteki işgücünün nitelik ve niceliğini planlamaktır. Sistematik insan kaynakları planlaması olmaksızın, yönetim işlevlerinin etkin bir biçimde işlemesi beklenemez.
a. Eğer bir örgüt amaçlarına ulaşmak istiyorsa şu girdilere gereksinim duyar:Finansal kaynaklar (para ve kredi gibi),
b. Fiziksel kaynaklar (bina ve ekipman gibi) ve insan.
Ancak, üçüncü faktörün diğer bir deyişle insan faktörünün örgütün başarısında ne kadar önemli olduğu sıklıkla gözardı edilmektedir. Bu nedenle insan kaynaklarının yönetimi insanlık tarihi kadar eskilere uzanmakla beraber İnsan kaynaklan planlaması ve insanların bir plana göre işe yerleştirilmesi konularına ciddi ve sistematik bir yaklaşımın oldukça yeni olduğu söylenebilir.
İnsan kaynakları planlaması, başarılı bir insan kaynakları yönetim programının en önemli unsurlarından birini oluşturur.
Nitekim. P. Drucker örgütlerin başarısı için çalışanların işe alınmasında ve yükseltilmesinde dikkate alınması gereken temel ilkeleri şöyle özetlemektedir:
En uygun elemanı işe al. Farklı görevler farklı özelliklere, beceri ve yeteneklere sahip kişilerin işe alınmasını gerektirir.
Potansiyel olarak iye uygun elemanlar arasından seçim yap. Etkin bir karar için potansiyel olarak bir birine yakın beceri ve yeteneğe sahip olan kişiler arasından seçim yapılmalıdır.
İye alınacak adayları değerlendirirken çok iyi ve etraflıca düşün. İşe alınması planlanan kişilerin sahip olduğu güçlü ve zayıf yönlen iyi analiz et Teknik bilgi itibarıyla yeterli olan bir aday. ışın gereği eğer organizasyonda grup çalışmasını yönetecek kapasiteye ve özelliklere sahip değilse, o kıçının işe uygun olduğu söylenemez.
Har adayı daha önce birlikte çalıştığı kişilerle birlikte değerlendir. Bir tek yöneticinin değer yargıları anlamsız ve değersiz olabilir. Bu bakımdan mümkün olduğu takdirde adayın dununun n daha önceki yöneticileri ve çalışma arkadaşları ile görüşmeler yaparak değerlendir.
İşe alman elemanın işten anlayıp anlamadığım ilk aylarda kontrol et. Adaylar arasından seçim yapıldıktan sonra işin sona erdiğini düşünme Çalışmaya başlayan elemana yardımcı ol ve ıs hakkındaki durumunu değerlendir.
Buradan hareketle insan kaynakları yönetimi bir sistem olarak ele alındığında, planlamanın birinci girdi olduğu söylenebilir. O halde İnsan kaynakları planlaması, temel olarak insan kaynakları populasyonunun mevcut durumunun bir profili ve bu populasyonla ilgili gelecekteki gereksinmelerin ve koşulların bir projeksiyonu olmaktadır.